5 "giáo viên của Năm", đại diện cho 4 bang của nước Mỹ là Montana, Indiana, Nebraska, Colorado và 1 đại diện của hệ thống các trường quân sự, đã dành 3 tuần ở Phần Lan – nơi mà họ đã tới thăm ĐH Helsinki và Cơ quan Giáo dục quốc gia nước này.
5 "giáo viên của Năm", đại diện cho 4 bang của nước Mỹ là Montana, Indiana, Nebraska, Colorado và 1 đại diện của hệ thống các trường quân sự, đã dành 3 tuần ở Phần Lan – nơi mà họ đã tới thăm ĐH Helsinki và Cơ quan Giáo dục quốc gia nước này.
Ngoài học phí, các khoản chi phí sau đây cũng không phải là gánh nặng cho phụ huynh học sinh:
Chương trình học được cá nhân hóa để phù hợp với từng học sinh. Tài liệu học như sách giáo khoa, sách thực hành và bài tập về nhà được lựa chọn và phân loại kỹ lưỡng. Ngoài ra, có các lớp phụ đạo và gia sư dành cho những học sinh cần hỗ trợ và cải thiện thành tích.
Trong giáo dục ở Phần Lan, không có sự áp đặt của các kỳ thi định kỳ. Thay vào đó, giáo viên tự quyết định thời điểm tổ chức các bài kiểm tra. Chỉ có một kỳ thi duy nhất để đánh giá tiêu chuẩn tốt nghiệp trung học, không có lớp ôn thi trước kỳ thi này.
Mối quan hệ trong trường học dựa trên niềm tin và sự tự do. Giáo viên không thực hiện kiểm tra bất ngờ hoặc áp đặt luật lệ cho học sinh. Hệ thống giáo dục chỉ đưa ra đề xuất chung và giáo viên tự chọn cách áp dụng. Học sinh có quyền tự do lựa chọn làm việc mình muốn sau khi hoàn thành bài tập hoặc nếu cảm thấy bài giảng không phù hợp. Họ tin rằng học sinh luôn tự biết điều gì là tốt nhất cho bản thân mình.
Giáo viên không chỉ tập trung vào việc truyền đạt kiến thức mà còn tập trung vào việc dạy cho học sinh cách ghi nhớ kiến thức và phương pháp tự suy nghĩ, phân tích và tìm kiếm thông tin từ các nguồn bên ngoài lớp học, đặc biệt là trên internet.
Mỗi năm, trong quá trình tuyển dụng giáo viên ở Phần Lan, chỉ có khoảng 10% ứng viên ở vị trí hàng đầu mới được chọn làm giáo viên chính thức. Điều này cho thấy việc trở thành giáo viên ở Phần Lan không phải là chuyện dễ dàng. Do đó, nghề giáo viên luôn được xem trọng và có vị thế cao trong xã hội, tương đương với các nghề bác sĩ hoặc luật sư.
Dù có thu nhập cao nhưng giáo viên ở Phần Lan không phải làm việc quá nhiều so với các quốc gia phát triển khác. Thông thường, họ chỉ dành khoảng 4 đến 5 tiếng mỗi ngày để giảng dạy. Thời gian còn lại được dùng để tham gia họp giao ban, lập kế hoạch giảng dạy với các đồng nghiệp, hoặc gặp gỡ các đối tác để nâng cao chất lượng bài giảng.
Đặc biệt, giáo viên tại Phần Lan được khuyến khích tự do sáng tạo trong phương pháp giảng dạy, miễn là phù hợp với mục tiêu đào tạo. Họ không bị ràng buộc bởi các quy chuẩn đánh giá năng lực học sinh qua các bài kiểm tra chuẩn mực mà có thể tự xây dựng các tiêu chí đánh giá khác. Với những điều này, không ngạc nhiên khi nghề giáo viên luôn là lựa chọn được nhiều người ở Phần Lan mong muốn theo đuổi và dấn thân vào.
Trên đây là những thông tin liên quan đến giáo dục Phần Lan. Hy vọng bài viết đã cung cấp đến bạn những kiến thức hữu ích nhất.
Nguyễn Đức Tuấn Dũng, cựu học sinh THPT Kim Liên, đã xuất sắc ghi dấu ấn khi nhận được thư mời nhập học từ Maastricht University, một trong những trườngChi tiết
Tại Phần Lan, học sinh bắt đầu giờ học lúc 9h30, kết thúc trước 2h30 chiều và không bắt buộc tham gia bất cứ kỳ thi chuẩn hóa nào.
Giáo viên được coi trọng như bác sĩ
Phần Lan coi trọng giáo dục. Tại đây, nghề giáo là khát khao của nhiều người và có tỷ lệ cạnh tranh việc làm rất cao.
Trường sư phạm Viikki, phía đông Helsiki, được mô tả như phòng thí nghiệm cho giáo viên tương lai với cơ sở vật chất hiện đại. Hiệu trưởng Kimmo Koskinen cho biết, đầu tư cho trường là cách thể hiện sự tôn trọng với ngành sư phạm, việc này cũng quan trọng như đào tạo bác sĩ.
Mức lương khởi điểm cho giáo viên ở Phần Lan khoảng 40.000-50.000 USD một năm, thấp hơn một chút so với lương bác sĩ.
Học phí, tiền ăn trưa, chi phí cho dụng cụ học tập và các hoạt động ngoại khóa đều miễn phí. Những học sinh sống xa trường hơn 2 km sẽ được đưa đón bằng xe bus. Chi phí này đều do nhà nước trả với hơn 12,2% ngân sách dành cho giáo dục.
Học sinh Phần Lan không bắt buộc học mầm non. Tại cấp học này, các em không được dạy cách đọc, viết mà tham gia các hoạt động nhóm. Trẻ em Phần Lan bắt đầu đi học khi lên 7, trải qua 9 năm học bắt buộc. Khi kết thúc lớp 9 vào năm 16 tuổi, các em được quyết định có học tiếp hay không.
Học sinh có quyền quyết định việc học
Tại Phần Lan, Luật Giáo dục năm 1998 cho phép học sinh làm chủ. Mô hình giáo dục này đặt học sinh ở trung tâm, học cách làm chủ và chịu trách nhiệm cho mọi quyết định của mình. Các em có thể yêu cầu số giờ học mỗi ngày ngắn hơn, ít bài tập về nhà và bữa trưa nhiều dinh dưỡng hơn...
Một học sinh đang làm thí nghiệm hóa học tại Phòng thí nghiệm trẻ em, Trung tâm khoa học Heureka (Vantaa, Phần Lan). Ảnh: Shutterstock
Áp lực học tập được giảm tối đa
Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), học sinh Phần Lan vào học từ 9h đến 9h45 và kết thúc vào khoảng 2h30 chiều, với số lượng công việc và bài tập về nhà ít nhất thế giới. Học sinh Phần Lan cũng không có gia sư nhưng lại vượt trội về hiểu biết, văn hóa nhờ nền giáo dục ít căng thẳng.
Việc ít bài tập về nhà, thời gian vào học bắt đầu muộn, tạo điều kiện học nghề cho những học sinh không vào đại học, nền giáo dục Phần Lan tạo ra ít áp lực. Nhiều chương trình chuẩn cho sinh viên đi làm mà không cần có bằng cử nhân, thạc sĩ. Sự hỗ trợ này giúp sinh viên khám phá các lựa chọn thay vì chỉ vào đại học.
Để nâng cao chất lượng giáo dục và giúp giáo viên nắm được học lực, tính cách từng học sinh, nền giáo dục Phần Lan sắp xếp giáo viên dạy một lớp trong 6 năm học. Nhờ việc này, giáo viên và học trò có sự gắn kết, tin tưởng lẫn nhau như người thân trong gia đình, giúp các em nhận được lời khuyên tốt hơn trước những lựa chọn cho tương lai.
Không có bài kiểm tra chuẩn hóa
Phần Lan không có bài kiểm tra chuẩn hóa. "Kỳ thi" duy nhất được áp dụng trên toàn quốc là tuyển sinh quốc gia. Tại kỳ thi này, học sinh được đánh giá và chấm điểm bởi giáo viên, người đã theo các em trong thời gian dài. Thậm chí, nếu không muốn có đánh giá này, học sinh hoàn toàn có thể từ chối.
Thanh Hằng (Theo World Economic Forum, Stanford Social Innovation Review)
Học sinh Phần Lan vui vẻ khi tham gia một lớp học Ảnh: Shutterstock
Học sinh Phần Lan chỉ phải làm 1 bài kiểm tra chuẩn hóa trong suốt những năm tiểu học và trung học. Ngược lại ở Mỹ, học sinh thường phải làm các bài kiểm tra chuẩn hóa mỗi năm học 1 lần, theo Business Insider.
Các chuyên gia giáo dục cho rằng việc kiểm tra thường xuyên chỉ rèn luyện khả năng làm bài thi chứ không hề giúp học sinh thông minh hơn.
“Học sinh thường được yêu cầu đưa ra giải pháp cho các vấn đề như thất nghiệp, sức khỏe, ăn kiêng, các vấn đề chính trị, bạo lực, chiến tranh, tinh thần thượng võ trong thể thao, vấn đề tình dục, ma túy...”, giáo sư Pasi Sahlberg, cựu quan chức cấp cao tại Bộ Giáo dục Phần Lan, cho biết.
2. Dành nhiều thời gian để chơi
Theo số liệu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), học sinh Phần Lan tốn rất ít thời gian để làm bài tập về nhà. Năm 2014, bình quân học sinh 15 tuổi của Mỹ mất 6,1 giờ/tuần để làm bài tập về nhà, trong khi học sinh Phần Lan chỉ là 2,8 giờ.
Giáo dục Phần Lan cũng đặt ra rất nhiều tiêu chuẩn giá trị cho chơi đùa và nghỉ ngơi. Giáo viên phải đảm bảo học sinh cứ 45 phút học thì có 15 phút nghỉ ngơi. Tại Mỹ, học sinh chỉ có khoảng 30 phút giờ chơi vào mỗi buổi học.
Tại Phần Lan, không những chương trình đào tạo đại học được miễn phí mà bậc thạc sĩ và tiến sĩ cũng vậy. Sinh viên Phần Lan có thể hoàn thành bằng đại học mà không phải vay tín dụng sinh viên như ở Mỹ và nhiều nước khác.
Ở Phần Lan, giáo viên là một trong những nghề xã hội kính trọng nhất. Rất nhiều người trẻ muốn làm giáo viên. Tuy nhiên, các số liệu cho thấy chỉ khoảng 10% số hồ sơ được nhận.
Giáo viên Phần Lan làm việc y như một giáo sư ở Mỹ. Họ không mất nhiều thời gian đứng lớp mà tập trung vào lập kế hoạch cho bài giảng.
Dù phải dạy ít hơn nhưng giáo viên Phần Lan lại được trả lương cao hơn giáo viên Mỹ. Theo OECD, lương giáo viên ở Mỹ là 41.000 USD, ở Phần Lan là 43.000 USD.